Yüzyılın Newroz’u

Bugün 21 Mart Newroz: yeni bir gün ve yeni bir umut… Tarihsel arka planına bakıldığında Newroz’un kökleri Mitanilere kadar dayanmaktadır. M.Ö 1500’lerde Mezopotamya’nın kuzeyinde hüküm süren Mitaniler ‘’Zagmuk’’ (Mitani dilinde..

Yüzyılın Newroz’u
Yayınlanma: Güncelleme: 374 views

Bugün 21 Mart Newroz: yeni bir gün ve yeni bir umut…

Tarihsel arka planına bakıldığında Newroz’un kökleri Mitanilere kadar dayanmaktadır. M.Ö 1500’lerde Mezopotamya’nın kuzeyinde hüküm süren Mitaniler ‘’Zagmuk’’ (Mitani dilinde yeni gün anlamındadır) adını verdikleri bir bayramı kutlayarak bugünkü Newroz’un tohumlarını atmışlardır. Hem isim olarak hem de uygulanış biçimi olarak Zagmuk bayramı Newroz bayramına büyük oranda benzemektedir. Bu özel günde tapınaklarda ateşler yakılırdı ve krallar bu dönemde halkın arasına karışırlardı. Daha sonraki yüzyıllarda şekillenmiş olan Zerdüştlük inancında da uygulanan Newroz geleneğine Hurrilerde, Urartularda, Medlerde ve Perslerde de rastlamaktayız. Persler bu özel günü yılbaşı olarak benimsemişlerdir. Newroz’un bugünkü anlamı ise çeşitli mitolojik farklılıklardan bağımsız olarak birçok halk için baharın başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

Kürt siyasi hareketinin sahiplendiği Newroz, Kürtler arasında “Demirci Kawa Destanı” olarak da bilinmektedir. Demirci Kawa Destanı Kürt sözlü geleneğinde yer edinmiş ve nesilden nesle sözlü olarak aktarılmıştır.

Demirci Kawa efsanesinde özetle, zalim bir kral olan Dehak, sahip olduğu hastalıktan ötürü her gün iki Kürt gencini öldürmektedir. Dehak’ın bu zulmüne karşı koyanlar zaman içinde saklanır ve dağlara sığınırlar. Bir gün -ki o gün efsaneye göre 21 Mart’tır- yakılan Newroz ateşiyle birlikte kralın sarayı zapt edilir ve demirci Kawa’nın öncülüğünde Kürtler özgürleşir.

Özellikle Kürt siyasi aktörlerinin Newroz efsanesinden çıkarımları “Özgürlük” temellidir. Burada özgürlükten kasıt tabii ki bir “Başkaldırı” niteliğindedir. Bu başkaldırı, zamanla sınıf temelli bir özellik kazanacaktır ve Kawalar emekçi sınıfının temsilcisi haline gelecektir. Artık zalimler temsili olarak Dehak, asiler de Kawa olacaktır. Zalimler saraylarda zevk ve sefa içinde yaşarken; asiler demir döver, toprak sürer, ahşaba şekil verip ekmeğini kazanır. İşte sınıf temelli bakışın temel dayanağı da buradadır.

Eskiden Kürt kimliğinin kültürel bir kaynağı olarak görülen Newroz, artık kollektif kimliğin konusu haline bürünmüştü. Edebiyattan sinemaya, şarkılardan masallara, tüm kültürel alanlarda yer alan Newroz, artık meydanlarda sarı, kırmızı ve yeşil bayraklar, sloganlar ile eşitlik ve özgürlük mücadelesinin merkezine yerleşirken, siyasetin de göz ardı edemeyeceği bir “Toplumsal Belleği” temsil eder hale gelmişti. Newroz, artık toplumun her kimliğinden olan bireylerinin bir araya geldiği ve “ben varım” diyerek haklarını talep ettiği bir politik arena haline bürünmüştü.

Türkiye’de işçi sınıfı mücadelesinin geriye düşürüldüğü zamanda, Newrozun da emekçi kimliği geri plâna itilmiştir. Bu dönemde kimlik siyaseti temelli bakış, Newrozun da siyasi karakterini belirlemektedir. Kawa’nın devrimci niteliği geri plana itilmiş, “kahraman” rolü ön plana çıkarılmıştır. Bu duruma rağmen tarih boyunca devrimler, sıradan insanların kahramanlıkları ile başlayan olgular olarak karşımıza çıkmaktadır.

Bunun Miladı 2013 Newrozu’dur. Herkesin bildiği gibi 2013’de “Çözüm Süreci” olarak adlandırılan, iktidarın “Kürt Açılımı” planı devredeydi. Çözüm süreci, artısıyla ve eksisiyle tartışmalı bir süreçti. O konu başka tartışmaları da beraberinde getiren kaotik bir sürece işaret etmektedir. İşte 2013 Newrozu da bu döneme denk gelmiştir. 2013 Newrozu’nda 100 binlerce insanın bulunduğu meydanda okunan bildiri ile birlikte açıklanan yol haritası, din temelli bir kardeşliği vurgulayarak, Kürt emekçilerini seçeneksiz bir mecburiyete itiyordu. Bu açıdan 2013 Newroz’u tarihsel bir eşik niteliğindedir. Zaman içinde Demirci Kawa’lar seçim sandığına sıkıştırılıyor, Özgürlük istekleri basitleştiriliyordu.

On sene sonra bugün 2023 Newrozu tarihsel bir dönemece denk gelmiştir. Cumhuriyet’in 100. Yılında Türkiye toplumundaki bütün emekçi kesimler bir araya gelerek Newroz’da yeni bir bilince göz açmalıdır. Geçtiğimiz ay yaşanan Büyük Kahramanmaraş Depremleri bize başka seçeneğin olmadığını göstermektedir. Tek seçenek: Tüm halkların eşitlik içinde kardeşçe yaşadığı, Laik ve Bağımsız Türkiye’dir.

Bu doğrultuda Newroz meydanlarındaki binlerce emekçinin dertlerini örgütlemeyen buluşmalar, tavını almış demiri soğutmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Bu nedenle bütün sivil ve siyasi örgütlere düşen görev bir araya gelerek Newroz meydanlarında halkın seçeneksiz olmadığını göstermektir.

21 Mart’ın Newroz kadar bir diğer önemi de Hz. Ali’nin doğumudur. (21 Mart 598) Alevi inancında önemli bir yere sahip olan Hz. Ali’nin doğumunun Newroz gününe denk gelmesi, bugünün bir diğer anlam ve önemini oluşturmaktadır. 

Suat Gezici / 21.03.2023

YORUMLAR (502)

  1. Newroz kutlamalarında bir çocuğu döverek öldüren üç polis gözaltına alındı – Yaşamdan Haber 26 Mart 2023, 13:59

    […] Güncelleme:26 Mart 2023 13:59 Facebook Twitter Whatsapp Diyarbakır’daki Newroz kutlamaları sırasında 14 yaşındaki bir çocuğu döverek öldürdükten sonra kaçan bir […]

  2. XRumer23Itere 25 Mayıs 2024, 20:30

    Hello!

    This post was created with XRumer 23 StrongAI.

    Good luck 🙂

  3. XRumer23Itere 27 Mayıs 2024, 00:36

    Hello.

    This post was created with XRumer 23 StrongAI.

    Good luck 🙂

  4. 🛡 We send a transfer from unknown user. Get > https://telegra.ph/Go-to-your-personal-cabinet-08-25?hs=6deab7c0f73420eefb5e69f7bf5c0f50& 🛡 6 Kasım 2024, 20:16

    58pnui

  5. Thanks for sharing. I read many of your blog posts, cool, your blog is very good.

  6. Not that it is not a useful idea, but Corydoras when stressed can secrete a poisonous substance from their skin that is designed to prevent them from being eaten by preditory fish priligy amazon While increased BC risk is associated with numerous factors, women with an identified genetic mutation BRCA 1 or BRCA 2 have up to an 87 lifetime risk of developing BC 2

  7. 🔎 We send a gift from Binance. Receive =>> https://telegra.ph/Go-to-your-personal-cabinet-08-25?hs=6deab7c0f73420eefb5e69f7bf5c0f50& 🔎 27 Kasım 2024, 11:14

    e2nqqu

  8. 🔒 We send a transaction from user. Take > https://telegra.ph/Go-to-your-personal-cabinet-08-25?hs=6deab7c0f73420eefb5e69f7bf5c0f50& 🔒 29 Kasım 2024, 23:14

    dvgx2h

  9. 📯 You got a gift from user. GЕТ > https://telegra.ph/Bitcoin-Transfer-11-27?hs=6deab7c0f73420eefb5e69f7bf5c0f50& 📯 9 Aralık 2024, 08:16

    sy7grg

  10. 📇 You have 1 notification № 917. Open > https://telegra.ph/Go-to-your-personal-cabinet-08-25?hs=6deab7c0f73420eefb5e69f7bf5c0f50& 📇 11 Aralık 2024, 05:18

    wit1mz

  11. Thank you for your sharing. I am worried that I lack creative ideas. It is your article that makes me full of hope. Thank you. But, I have a question, can you help me?

  12. Fortunately, social and sweepstakes poker works exactly the same in Texas as it does everywhere else. In Texas, gambling real money over poker games is strictly illegal. So, sites like Global Poker allow you to use valueless and digital “Gold and Sweeps Coins” instead. From tournaments to cash games, from Texas Holdem to Omaha to every game variation in between, there are loads of options at the best online poker sites in the US. Depending on where you live, there are a number of options for online poker. When you are ready to take on all comers, sign up at one of our recommended online poker sites and claim your deposit bonus. List of legal Texas poker sites to play real money US poker in the state of Texas Find out if it’s legal to play poker online from TX and where you can play You can email the site owner to let them know you were blocked. Please include what you were doing when this page came up and the Cloudflare Ray ID found at the bottom of this page.
    https://web-wiki.win/index.php?title=Party_poker_no_deposit_bonus
    Mark Patrickson All players making their first deposit qualify for the PokerStars 100% deposit bonus of up to $600. PokerStars Live tournaments are run in accordance with the Poker Tournament Directors Association Rules (TDA) and guidelines. Click here to read the full TDA rules. Mark Patrickson Another way to get free PokerStars chips is to play Scratch and Win tickets. These can be purchased in the PokerStars store and can be used to enter special tournaments or events. You can also use them to purchase merchandise or other items from the PokerStars store. Every new player that registers at PokerStars, becomes an owner of 1 000 play chips. Using them you can play all the types of poker that are represented in the room with no restrictions. If a balance of your play money gets less than 100, then you can renew it up to 1 000 not more than three times per hour.

Hoş Geldiniz

Üye değilmisiniz? Kayıt Ol!

Hemen Hesabını Oluştur

Zaten bir hesabın mı var? Giriş Yap!

Şifrenizi mi Unuttunuz

Kullanıcı adınızı yada e-posta adresinizi aşağıya girdikten sonra mail adresinize yeni şifreniz gönderilecektir.

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.